degisti.com

zamanla her şey değişir…

Unkapanı Atatürk Köprüsü

Unkapanı Atatürk Köprüsü

Unkapanı Atatürk Köprüsü, Haliç’de, Unkapanı Küçükpazar ile Azapkapı arasında yer alır. Tarihi yarımadayı Beyoğlu yakasına bağlayan Atatürk Köprüsü,  Atatürk Bulvarı’nın devamı niteliğindedir. 1836 yılında burada Yahudi Köprüsü adında eski, ahşap bir köprü varken, II. Mahmut(1808-1839), halkı sandal ve kayık parasından kurtarmak amacıyla yeni bir köprü yaptırmaya karar vermiştir. Köprü 1836 yılında tamamlanmış, açılışı bizzat Sultan II. Mahmut Han, köprüyü at üzerinde geçerek yapmıştır.

Asıl adı Mahmudiye Köprüsü olan köprüye, geçişler ücretsiz olduğu için, halk Hayratiye Köprüsü  adını vermiştir. Dubalara oturtulmuş, ahşaptan yüzer bir köprü olan Hayratiye Köprüsü, Kaptan_ı Derya Fevzi Ahmet Paşa tarafından, Haliç tersanelerinde yaptırılmıştır. Uzunluğu ortalama400 metre, genişliği ise10 metre olan bu ilk köprü, gemi geçişlerinin gerçekleşebilmesi için açılıp-kapanabilir şekilde inşaa edilmiştir.

 XIX yüzyılın sonlarında Haliç’te bulunan köprülerin değiştirilmesi gündeme gelmiş ve burada demir bir köprü yapılması düşüncesi ön plana çıkmıştır. Bu konuda yabancı şirketler konuya yaklaşmışlar; “Forges and Chantiers de la Mediterranee” isimli bir Fransız şirketi Galata’ya; “Wells and Taylor” isimli bir İngiliz Şirketi’de Unkapanı’na demir konstrüksiyonlu köprüler yapması için anlaşılmıştır. Ancak bilinmeyen bir nedenle bu düşünce değiştirilmiş ve Fransızlara yaptırılacak köprünün Mahmudiye Köprüsü yerine konulması uygun görülmüştür.

Unkapani_Ataturk_Koprusu_1860_1890_eski_Istanbul_fotograflari

Sökülen Mahmudiye Köprüsü’nün yerine yapılan Unkapanı Köprüsü  Eylül l875’de açılmıştır. Mahmudiye Köprüsü’nün sökülen parçaları da mezatta satılmıştır. Böylece İstanbul’da ilk demir köprü, Unkapanı ile Azapkapı arasında açılmıştır. 480 m boyunda, 18.m. genişliğinde olan Unkapanı Köprüsü’nün bir de kapısı bulunuyordu. Bu kapının iki yanında gemi ve kayıkların geçmesi için 12 m genişliğinde bir açıklık vardı. Köprüyü 24 demir duba taşıyordu.

1912 senesinde bu köprü de sökülmüş, yerine 3. Eminönü-Karaköy ( Galata ) Köprüsü takılmıştır. 1914-1925’de onarım gören köprü, 11 Şubat 1936 yılına kadar hizmet vermiştir. Unkapanı Köprüsü, o tarihte çıkan bir fırtınaya dayanamayarak parçalanmış ve batmıştır. Bunun üzerine yeni bir köprünün yapımı için çalışmalara başlanmıştır. Yeni köprünün projesini Fransa Yollar ve Köprüler Müfettişi M Pigeaud hazırlamış ve 1. 585 .665 liraya ihale edilmiştir.

 

 Ayrıca, TBMM’nin daha önceden almış olduğu karar ile köprünün isminin “Gazi Mustafa Kemal Paşa Köprüsü” olması kararlaştırılmıştır 29 Ağustos 1936’da temeli atılan Atatürk Köprüsü, Cumhuriyetin kuruluşunun 16 yıldönümünde 29 Ekim 1939 ‘da zamanın İstanbul Vali ve Belediye Başkanı Dr. Lütfü Kırdar tarafından törenle açılmıştır. Köprü 1939 fiyatlarına göre 2 300 000 liraya mal olmuştur.

 Bu son köprü, çelik konstrüksiyonlu olup, 24 adet çelik duba ile taşınmaktadır. Bu dubaların her biri 600 ton yük taşıyabilecek kapasitededir. Köprünün uzunluğu  453 m, genişliği 25 m dir. Gemilerin giriş ve çıkış gözleri 17 75 m dir. Atatürk Köprüsü muhtelif zamanlarda onarımlar geçirmiş, 1950’li yıllarda ahşap parkeli yolu asfaltlanmıştır.

Paylaşmak ister misiniz ?

Admin

Website:

Leave a Reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir