degisti.com

zamanla her şey değişir…

Cemil Topuzlu Köşkü – İpar Köşkü

Cemil Topuzlu Köşkü – İpar Köşkü

Cemil Topuzlu Köşkü ya da İpar Köşkü, Göztepe Çiftehavuzlar’da Operatör Cemil Topuzlu Caddesi’nde yer alır. Köşk, denize 165m. cephesi bulunan, 30 dönümlük arazi üzerine 1901 yılında Cemil Topuzlu tarafından yaptırılmıştır.

Köşkün adı,mimar Vedat Tek’in yapıları listesinde görünmesine rağmen, Cemil Topuzlu’nun anılarında köşkün mimarı olarak Alexandre Vallaury’nin adı geçmektedir. Projesi 1900 yılında hazırlanan köşkün yapım aşamasında Vedat Tek’in ilgilenmiş olması muhtemeldir. Ancak yapının mimarisi Vallaury’nin üslubuna daha yakın durmaktadır.

Cerrahi profesörü ve  general Cemil Topuzlu, profesörlüğü sırasında Abdülhamit’in oğullarından birini bir operasyonla kurtarınca, kendisine mareşal rütbesi verilmiştir. Türkiye’ye modern tıbbı ve cerrahiyi getirenlerin önde gelenlerinden olan Topuzlu, Meşrutiyet Döneminde iki kez tıp fakültesi dekanlığı yapmış, 1911’de fakülteyle arasında çıkan bir anlaşmazlık nedeniyle öğretim üyeliğinden çekilmiştir.Bir süre Avrupa’da incelemelerde bulunan Topuzlu, döndükten sonra 1912-1919 arasında iki kez İstanbul Belediye Başkanlığı yapmıştır. Kurtuluş Savaşı döneminde 3 ay kadar Damat Ferit Paşa kabinesinin Bayındırlık Bakanı olmuş, daha sonra politikadan çekilmiştir.

Kagir zeminli ahşap köşk, Art Nouveau tarzında dört katlı, kuleli, geniş saçaklı, şato görünümlü bir yapıdır. Yan bölümleri, birbirine bitişik çift sütunların taşıdığı bir revakla çevrili olup, üzerine balkon yapılmıştır. Bu bölümlerdeki ikinci kat pencerelerinin üzerlerine dışa çıkmalı gölgelikler de yapılmıştır. Giriş merdivenlerinin üzerindeki büyük kemer, Vallaury’ye özgü bir uygulamadır. Genel olarak asimetrik palana sahip sahip olan yapının odaları farklı boyutlardadır.

Köşkün çift kanatlı demir kapısındaki yılan motifleri, Cemil Topazlu Paşa’nın hekimliğini simgelemektedir. Muhteşem kulesiyle, kapılarında kullanılan renkli camlarıyla, Fransa’dan getirtilen parkeleriyle, bahçesindeki zarif heykellerle ve süs ağaçlarıyla dikkat çeken bu köşk dolayısıyla Cemil Paşa, İstanbul Belediye Başkanlığı makamına getirilmiştir. Hatta köşkün havuzlu bahçesi dolayısıyla, bulunduğu semt Çiftehavuzlar olarak anılagelmiştir.

Cemil Topuzlu burada 30 yıl yaşadıktan sonra 1931’de köşkü Türkiye’nin ilk sanayicilerinden, şeker kralı Hayri İpar’a satmış, bu el değişikliğinden sonra köşk “İpar Köşkü” olarak anılmaya başlamıştır. İpar ailesi tarafından verilen renkli davetlerle ile sık sık gündeme gelen köşk, Hayri İpar’ın ölümünden sonra 1980’de,müteahhit Cevher Özden (Banker Kastelli)’e satılmıştır. Özden, köşkü almaktaki amacının ailesi ile burada oturmak olduğunu söylese de, 1986 yılında belediyeden imar izni çıkartmış; köşkün bahçesindeki nadide ağaçları kestirip, havuz, tenis kortu ve ahırların olduğu alana 6 katlı 6 blok dikmiştir…

Tarihi eser olduğu için yıktırılmayan köşk ve küçülen arazisi, 1997’de ünlü armatör Şadan Kalkavan ile MNG Holding’in patronu Mehmet Nazif Günal, tarafından 8.5 milyon dolara Banker Kastelli’den satın alınmıştır.

 

Kaynakça:

M.S.Şimşek, İstanbul’un 100 Köşkü Ve Konağı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları,İstanbul 2010

Linkler:

http://tr.wikipedia.org

Paylaşmak ister misiniz ?

Admin

Website:

Leave a Reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir