Saraçhane (Saraçhanebaşı),İstanbul’da, merkezi Atatürk Bulvarı ile Şehzadebaşı Caddesi’nin kesiştiği nokta olan; Bozdoğan Kemeri’nin çevresinde, doğu-batı doğrultusunda Şehzadebaşı ve Kıztaşı, kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda Zeyrek ve Aksaray ile sınırlı olan semttir.

Saraçhane’de, Roma ve Erken Bizans döneminde inşa edilmiş en önemli yapı, bazı kaynaklara göre Valens Kemeri( Bozdoğan Kemeri http://www.degisti.com/index.php/archives/358  )’dir. Bölgenin asıl gelişimi ise Osmanlı İmparatorluğu zamanında olmuştur. İstanbul’un fethinden sonra, Fatih Sultan Mehmet, bugün kendi adıyla anılan semtte, bir külliye inşa ettirmiş ve 1475’te İstanbul Saraçhanesi’ni kurdurmuştur. At takımları, araba koşumları, meşinden eşya yapımıyla uğraşan esnafın yani saraçların, fetih döneminde bu bölgeye yerleştirilmesi sebebiyle, yerleşime “Saraçhane” denmiştir.

Fatih’in kurdurttuğu bu ilk saraçhane, 1673′de ta­mamen yanmış; esnaf Sultanahmet ve Beyazıt’a dağılmış, daha sonra, tekrar Saraçhane’de yapılan binaya taşınmışlardır. Duvarları kargir yeni Saraçhane’de, dükkânlar iç kısımda yer alıyordu. Tam ortada, Saraçhane Camii ve Saraçlar loncası vardı. Ayrıca dükkânların sulanması, süpürülmesi, derilerin işlenmesi için çeşme­ler ve tulumbalar yaptırılmıştı.

Saraçhane’de, saraçlardan başka, sandıkçı­lar, kırbacılar, tabak tüccarlarının da dük­kânları (XIX. yy.da 290 dükkân) bulunuyordu. Fatih, saraçhaneye nakledilen saraçlara ver­diği fermanda, saraçlığa ait eşyanın yalnız Saraçhane’de yapılmasını emretmiş; şehrin başka yerlerinde saraç dükkânlarının açıl­masını yasaklamıştır. 1606′ya kadar devam ettirilen bu kural, III. Murat devrine kadar sürmüş; bu dönemden sonra, Divanyolu, Uzunçarşı, Sipahipazarı ve Tavuk-pazarında da yeni dükkânlar açılmıştır. Saraçhane, ikinci yapılışından 1908’e kadar canlılığını sürdürmüş;1908’deki yangınla tamamen ortadan kalkmıştır.

Saraçhane semti, zamanla esnaf bölgesi olma özelliğini kaybetmiş ve kentin önemli bir kavşak noktası haline gelmiştir. 1941yılında açılan Atatürk Bulvarı, günümüzde yoğun bir motorlu araç trafiğini kaldırmakta ve iki yanında apartmanlar sıralanmaktadır. Atatürk Bulvarı’nın açılması, hem birçok tarihi yapının ortadan kalkmasına neden olmuş, hem de Saraçhane semtinin tam ortasında kesişen bu iki arterle, semtin bütünlüğü bozmuştur. Atatürk Bulvarı ile Şehzadebaşı Caddesi’nin kesiştiği noktada, trafik sıkışıklığı meydana geldiğinden, Belediye Başkanı Haşim İşcan döneminde 1964’de, bir trafik altgeçidi oluşturulmuştur(Haşim İşcan Geçiti). Atatürk Bulvarı’nın Şehzadebaşı tarafında kalan kesimine de, 1953’de İstanbul Belediye Sarayı inşa edilmiştir.